बुटवल उपमहानगरले पैसा नतिर्दा रोकियो उजिरसिंह रङ्गशालाको काम, ठेक्का लागेको ५ महिनासम्म भएन सुरुआत

बुटवल : बुटवल उपमहानगरपालिकाले वन क्षेत्रको जग्गा प्रयोग गरेबापतको रकम समयमै भुक्तानी नगर्दा उजिरसिंह रङ्गशाला निर्माणको काम अलपत्र परेको छ।

लुम्बिनी प्रदेश सरकारको बजेटमा बन्न लागेको यस रङ्गशालाको निर्माणका लागि ठेक्का सम्झौता भएको ५ महिना बितिसक्दा पनि काम सुरु हुन सकेको छैन।

बुटवल-१३ स्थित उजिरसिंह रङ्गशाला निर्माणका लागि गत असारको अन्तिम साता ठेक्का लागेको थियो। तर, उपमहानगरपालिकाले रुख संरक्षण तथा वन क्षेत्र प्रयोग गरेबापत बुझाउनुपर्ने रकम वन मन्त्रालयलाई नबुझाउँदा निर्माण कम्पनी कार्यस्थलमा जान नपाएको हो।

रङ्गशाला निर्माणस्थलको केही भाग वन क्षेत्रमा पर्छ। वन ऐनअनुसार वनको जग्गामा विकास निर्माण गर्दा त्यहाँ रहेका रुख संरक्षण र जग्गा प्रयोग गरेबापत निश्चित रकम राज्यलाई बुझाउनुपर्छ।

बुटवल उपमहानगरपालिकाले वन तथा वातावरण मन्त्रालयलाई रुख संरक्षणबापत १ करोड ५७ लाख ७५ हजार रुपैयाँ बुझाउनुपर्ने थियो। तर, गत आर्थिक वर्षमा बजेट विनियोजन नहुँदा उपमहानगरले सो रकम तिर्न सकेन।

वन मन्त्रालयमा राजस्व जम्मा गरेपछि मात्र मालपोत कार्यालयबाट जग्गा नगरपालिकाको नाममा आउने र त्यसपछि मात्र ठेकेदारले काम सुरु गर्न पाउने कानुनी प्रावधान छ।

समयमै रकम नतिरेका कारण अब उपमहानगरले जरिवानासहित रकम बुझाउनुपर्ने भएको छ। वन ऐनको अनुसूची ५१ (क) अनुसार अघिल्लो वर्ष निर्णय भएको रकम नतिर्दा थप ५ प्रतिशत रकम जोडेर तिर्नुपर्ने व्यवस्था छ।

उपमहानगरपालिकाका वातावरण इन्जिनियर योगेश चापागाईंका अनुसार यस वर्ष १ करोड ६० लाख रुपैयाँ बजेट विनियोजन गरिएको छ।

उनले भने, ‘गएको हप्ता मात्र हामीले ५ प्रतिशत थपसहित कुल कति रकम बुझाउनुपर्ने हो भनेर मन्त्रालयमा पत्र पठाएका छौँ। पत्रको जवाफ आउनासाथ भुक्तानी गर्नेछौँ।’

रङ्गशालाको जग्गा घेराबन्दी गर्न र खेल मैदान निर्माण गर्नका लागि ‘अर्जुन, मार्क, प्रदीप जेभी वनस्थली काठमाडौं’ ले ठेक्का पाएको छ। भ्याटसहित ८ करोड ५२ लाख ३२ हजार रुपैयाँमा ठेक्का सम्झौता भए पनि साइट क्लियर नहुँदा ५ महिनादेखि निर्माण व्यवसायीले काम सुरु गर्न पाएका छैनन्।

प्रदेश पूर्वाधार विकास प्राधिकरण लुम्बिनीकी इन्जिनियर प्रमिला श्रेष्ठले उपमहानगरले रकम भुक्तानीमा ढिलाइ गर्दा काम रोकिएको स्वीकार गरिन्। उनले उपमहानगरले छिट्टै भुक्तानी गर्ने र काम अघि बढ्ने विश्वास व्यक्त गरिन्। निर्माण कम्पनीले रकम भुक्तानीपछि काम सुरु गरेको तीन वर्षभित्र पहिलो चरणको काम सम्पन्न गर्नुपर्नेछ।

उजिरसिंह रङ्गशाला निर्माणको योजना २०७५ सालदेखि नै अघि सारिएको हो। बुटवल उपमहानगरपालिकाले ५० लाख खर्चेर डीपीआर (विस्तृत परियोजना प्रतिवेदन) बनाए पनि वनको जग्गा विवादले काम अघि बढ्न सकेको थिएन।

जितेश्वरी सामुदायिक वनको करिब १५ मिटर जग्गा (साढे ४ बिघा क्षेत्रफलमध्ये) रङ्गशालामा परेको थियो। ६ वर्षपछि मन्त्रिपरिषद्ले वनको जग्गा रङ्गशालालाई दिने निर्णय गरेसँगै कानुनी गाँठो फुकेको हो। तर, अहिले फेरि रकम भुक्तानीको कारण काम रोकिएको छ।

यसअघि लुम्बिनी प्रदेश सरकारले आर्थिक वर्ष २०७६/७७ देखि लगातार ५ वर्षसम्म करोडौं बजेट विनियोजन गरे पनि काम नहुँदा हरेक वर्ष बजेट फ्रिज (फिर्ता) हुने गरेको थियो।

बुटवलको जितगढी किल्लामा अंग्रेज फौजलाई पराजित गर्ने वीर नेपाली कमान्डर कर्णेल उजिरसिंह थापाको सम्मानमा यो रङ्गशालाको नामकरण गरिएको हो।

प्रदेश सरकारले दुई चरणमा गरी ५३ करोड रुपैयाँ लगानी गर्ने योजना बनाएको यो रङ्गशालामा २० हजार दर्शक अट्ने प्याराफिट बन्नेछ। चारवटा प्रवेशद्वार रहने रङ्गशालामा फुटबल मैदानबाहेक स्विमिङ पुल, एथलेटिक्स ट्र्याक, भलिबल, बास्केटबल र टेनिस कोर्टलगायतका आधुनिक संरचनाहरू निर्माण हुनेछन्।

खेलकुद विकास समिति रुपन्देहीका पूर्वप्रमुख एवं खेलप्रेमी योग गुरुङले ढिलै भए पनि जग्गा प्राप्ति हुनु सकारात्मक रहेको भन्दै रङ्गशाला निर्माणपछि रुपन्देहीको खेल क्षेत्रले नयाँ फड्को मार्ने बताए।