मधेशमा बालविवाहको अवस्था भयावह, ४२ प्रतिशत किशोरीको विवाह १८ वर्ष नपुग्दै

जनकपुरधाम : कानुनी प्रतिबन्ध र निरन्तरका जनचेतनामूलक अभियानका बाबजुद मधेश प्रदेशमा बालविवाहको अवस्था अझै विकराल रहेको एक सरकारी तथ्याङ्कले देखाएको छ।

राष्ट्रिय तथ्याङ्क कार्यालयले सार्वजनिक गरेको जनगणना २०७८ को प्रतिवेदनअनुसार मधेशमा १० वर्ष नपुग्दै बालबालिकाको विवाह हुने गरेको डरलाग्दो तथ्य बाहिर आएको हो।

प्रतिवेदनले अन्य प्रदेशको तुलनामा मधेशमा उमेर नपुग्दै विवाह हुने दर सबैभन्दा बढी रहेको देखाएको छ।

तथ्याङ्कअनुसार, मधेशमा १० वर्षभन्दा कम उमेरमा विवाह हुनेको दर ०.२ प्रतिशत छ। त्यस्तै, १० देखि १४ वर्ष उमेर समूहमा ९.३ प्रतिशत र १५ देखि १७ वर्ष उमेर समूहमा २७.७ प्रतिशत बालबालिकाको विवाह भएको पाइएको छ।

विवाहको औसत उमेरमा पनि महिला र पुरुषबीच पनि तीन वर्षको अन्तर देखिएको छ। प्रदेशमा पहिलो विवाहको औसत उमेर पुरुषका लागि २० वर्ष हुँदा महिलाका लागि भने १७ वर्ष मात्रै छ।

प्रतिवेदनले प्रदेशका ४२.४ प्रतिशत महिलाको विवाह १८ वर्षको कानुनी उमेर नपुग्दै हुने गरेको देखाएको छ, जसले महिलाहरू कम उमेरमै विवाह गर्न बाध्य भएको यथार्थलाई देखाएको छ।

१८ देखि २० वर्ष उमेर समूहमा विवाह गर्नेको सङ्ख्या ३९.५ प्रतिशत छ भने २१ देखि २४ वर्षको उमेरमा विवाह गर्नेहरूको सङ्ख्या जम्मा १४.५ प्रतिशतमा सीमित छ। यसले मधेशमा कलिलै उमेरमा विवाह गर्ने प्रवृत्ति अझै पनि बलियो रहेको देखाउँछ।

बालविवाहको यो विकराल अवस्थालाई न्यूनीकरण गर्न मधेश प्रदेश सरकारले विभिन्न प्रयासहरू गर्दै आएको छ। प्रदेश सरकारले २०७८ सालमा सन् २०३० सम्ममा प्रदेशलाई बालविवाहमुक्त बनाउने लक्ष्यसहित १० वर्षे रणनीति सार्वजनिक गरेको थियो।

यद्यपि, विगतका प्रयासले केही सुधार भए पनि पछिल्लो तथ्याङ्कले यस सामाजिक कुरीतिविरुद्ध अझै धेरै काम गर्न बाँकी रहेको स्पष्ट पारेको छ।

कात्तिक २८, २०८२ शुक्रबार १०:५५:२४ मा प्रकाशित

उकेरामा प्रकाशित सामाग्रीबारे प्रतिक्रिया, सल्लाह, सुझाव र कुनै सामाग्री भए [email protected] मा पठाउनु होला।