अमेरिकी करवृद्धिको चेतावनीपछि भारतीय सुरक्षा प्रमुख मस्कोमा

एजेन्सी : वासिङ्टनले रुसी तेल खरिद गरेको विषयमा अमेरिकी कर वृद्धि गर्ने चेतावनी दिएपछि भारतका राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार अजित डोभाल बुधबार मस्को पुगेका छन्।

भारत रुसी तेलको एक प्रमुख खरिदकर्ता हो र युक्रेनमाथिको सैन्य आक्रमणका लागि रूसको राजस्व सङ्कलनको यो एक प्रमुख स्रोत हो।

अमेरिकी राष्ट्रपति कार्यालयले रुसी तेल खरिद गर्ने भारतीय आयातमा कर वृद्धि गर्नेबारे विचार गरिरहेको जनाएको छ। यद्यपि, यसबारे नयाँदिल्लीले आधिकारिक रूपमा पुष्टि गरिसकेको छैन।

तर, ‘द हिन्दू’ पत्रिका र ‘एनटीडीभी’ले सुरक्षा प्रमुख डोभालले मङ्गलबार राति मस्कोको भ्रमण गरेको उल्लेख गरेका छन्।

​डोभालको यो मस्को भ्रमण अमेरिकी राजदूतको भ्रमणकै समयमा भएको छ। उनले रुसी नेतृत्वसँग पनि भेटघाट गर्ने कार्यक्रम रहेको बताइएको छ। वासिङ्टनले रुसलाई युक्रेनमा आक्रमण रोक्न वा नयाँ प्रतिबन्ध भोग्न शुक्रबारसम्मको समय दिएको छ।

भारतको विदेश मन्त्रालयले रुसी तेल खरिद रोक्न दिइएको अमेरिकी दबाब ‘अनुचित र अन्यायपूर्ण’ भएको बताउँदै भारतले आफ्नो राष्ट्रिय हितको रक्षा गर्ने बताएको छ। नयाँदिल्लीले ‘युक्रेनमा रूसी आक्रमण सुरू भएपछि परम्परागत तेल आपूर्ति युरोपतर्फ मोडिएकाले रूसबाट आयात गर्न थालिएको’ तर्क दिँदै आएको छ।

क्यापिटल इकोनोमिक्सका शिलन शाहका अनुसार, ‘सैद्धान्तिक रूपमा भारतले सहज आर्थिक प्रभावसहित अन्य आपूर्तिकर्ता खोज्न सक्छ, तर राजनीतिक रूपमा यो चुनौतीपूर्ण हुनेछ।’

‘आन्तरिक रूपमा, अमेरिकी मागलाई बेवास्ता गर्नु उपयुक्त हुनेछैन,’ शाहले एक सन्देशमा भने, ‘तर नीति निर्माताहरू रूससँगको सौहार्दपूर्ण र लामो समयदेखिको सम्बन्ध तोड्न अनिच्छुक देखिन्छन्।’

यसैबीच, युक्रेनले मङ्गलबार रुसमाथि प्रहार गरिएका ड्रोनहरूमा भारतमा निर्मित पार्टपुर्जा फेला परेको दाबी गरेको छ।

युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीका प्रमुख एन्ड्री येर्माकले टेलिग्राममा लेखेका छन्, ‘हामीले रुसलाई अन्य देशबाट सामग्री प्राप्त गर्ने क्षमताबाट वञ्चित गर्नुपर्छ र युक्रेनीहरूको हत्या रोक्नुपर्छ।’

विश्लेषकहरूका अनुसार भारतको रुसी सैन्य उपकरण र तेल खरिदमा अमेरिकाको आक्रोशले नयाँ दिल्ली र मस्कोबीच शीतयुद्धकालदेखि रहँदै आएको ऐतिहासिक घनिष्ठ सम्बन्धलाई बेवास्ता गरेको देखिन्छ।

‘स्टकहोम इन्टरनेसनल पिस रिसर्च इन्स्टिच्युट’को तथ्याङ्कअनुसार, सन् २००९ देखि २०१३ को बीचमा रुसले भारतलाई ७६ प्रतिशत सैन्य उपकरण निर्यात गरेको थियो। हालैका वर्षहरूमा यो प्रतिशतमा उल्लेखनीय गिरावट आए पनि यद्यपि, भारत अझै पनि प्रमुख सैन्य उपकरणका लागि रूसमाथि नै निर्भर छ।

साउन २१, २०८२ बुधबार १३:०८:०६ मा प्रकाशित

उकेरामा प्रकाशित सामाग्रीबारे प्रतिक्रिया, सल्लाह, सुझाव र कुनै सामाग्री भए [email protected] मा पठाउनु होला।